Dom pasywny a dom energooszczędny. Jakie są różnice?
To co łączy dom pasywny z energooszczędnym, to odpowiedzialne podejście do ekologii i ekonomii. Różnica zauważalna jest jednak w samym projekcie budynków. O czym warto wiedzieć?
Budownictwo energooszczędne oraz pasywne coraz bardziej zyskuje na popularności. Wiąże się to z wiekszą świadomością ludzi odnośnie ekologii oraz z racjonalnym zużyciem energii. Projekty takich domów są ciekawe i śmiałe, jednak w porównaniu z budownictwem tradycyjnym są droższe – do nawet 10-20%.
Wyższy koszt budowy związany jest z wykorzystaniem odpowiednich materiałów budowlanych oraz zastosowaniem odpowiedniej technologii. Jednak to, co z początku może wydawać się droższe, w dalszym etapie eksploatacji może zminimalizować nam koszty i przyczynić się do odpowiedzialnego zużycia energii.
Dom pasywny a dom energooszczędny. Gdzie widać różnice?
W krajach wysokorozwiniętych i zurbanizowanych budynki mieszkalne zużywają około 40% energii. Ma to związek m.in. z ogrzewaniem, chłodzeniem i oświetleniem. Nic więc dziwnego, że popularność domów energooszczędnych rośnie z dnia na dzień. Taki dom to nie tylko wsparcie środowiska naturalnego, ale przede wszystkim mniejsze rachunki.
Popularność nowoczesnego, energooszczędnego budownictwa wiąże się jednak z jednym zasadniczym problemem. Pojęcia dom energooszczędny i dom pasywny często są stosowane zamiennie, a to niestety poważny błąd. O ile dom pasywny może być energooszczędny, tak dom energooszczędny nie musi być koniecznie pasywny. Różnice widać w rocznym zapotrzebowaniu energetycznym. Zwykły nieocieplony dom, zbudowany tradycyjną technologią potrzebuje aż 120 kWh/m2. W porównaniu z domem energooszczędnym to przepaść – tu budynek potrzebuje ok. 50-30 kWh/m2. Dom pasywny to już natomiast zupełnie inny poziom – zapotrzebowanie energetyczne oscyluje w granicach 15 kWh/m2. To również standard narzucony przez Unię Europejską.
Diabeł tkwi w szczegółach
Stosowanie odpowiednich materiałów budowlanych ma znaczenie. Jednak nie jest to jedyny wymóg, by powstał dom pasywny i dom energooszczędny. To co odróżnia te budynki od pozostałych to wykorzystanie termoizolacji, materiałów uszczelniających oraz zastosowanie odpowiedniej technologii i urządzeń, tj. wentylacja mechaniczna z rekuperatorem, kolektory słoneczne, pompy ciepła.
Znaczenie ma również wielkość działki i realizacja projektu względem odpowiedniego kierunku geograficznego – podstawą tego budownictwa jest dostęp do słońca. Stąd mniejsza powierzchnia powinna zajmować część północna, natomiast ściana południowa domu powinna być bardziej rozbudowana. Często również, aby zminimalizować stratę ciepła od strony północnej, buduje się garaż przyległy do budynku.
Izolacja to ważny element takiego domu. W pasywnym budynku, aby ściany spełniały odpowiedni standard powinny mieć współczynnik przenikania ciepła U o wartości ok. 0,12 W/(m2K). Dla domu energooszczędnego wartość ta wynosi ok. 0,20 W/(m2K).
Jak ogrzewać domy energooszczędne?
Różnicę między domem energooszczędnym a pasywnym widać również w wymogach odnośnie wykorzystania instalacji grzewczej. W domu energooszczędnym wystarczy tradycyjna instalacja grzewcza, np. kocioł kondensacyjny bądź pompa ciepła, która może wykorzystywać energię czerpaną z gruntu, wody lub powietrza.
W domu pasywnym instalacji grzewczej praktycznie nie ma. Wiąże się to z tym, że podstawowym założeniem takiego domu jest zeroenergetyczność – obiekt nie potrzebuje żadnej energii do ogrzewania lub chłodzenia, która dostarczana byłaby przez konwencjonalny system. Budynek powinien sam wytworzyć niezbędną energię poprzez zastosowanie urządzeń mechanicznych, wykorzystując do tego celu np. instalację wentylacyjną. Dom pasywny maksymalnie wykorzystuje energię otoczenia oraz energię wytwarzaną w samym domu podczas jego użytkowania.